мир

I м

1) (вселенная) галәм, дөнья, җиһан

происхождение мира — дөньяның барлыкка килүе

2) (Земной шар) дөнья, Җир йөзе; Җир шары

3) (люди) кешелек дөньясы, халык

весь мир смотрит на нас — бөтен кешелек дөньясының күзе безгә текәлгән

4) (общество) җәмгыять, дөнья

античный мир — антик дөнья

социалистический мир — социалистик җәмгыять

5) дөнья

животный мир — хайваннар дөньясы

звёздный мир — йолдызлар дөньясы

духовный мир человека — кешенең рухи дөньясы

весь мир уснул — бөтен дөнья йокыга талган

6) (сфера деятельности, среда) мохит, җәмәгатьчелек

театральный мир — театр. дөньясы

мир писателей — язучылар мохите

7) (сельская община) җыен, мир

решить миром — җыен белән хәл итү

8) уст. (земная жизнь) тормыш, фани дөнья

•

- быть отрезанным от мира

- оказаться отрезанным от мира
- всем миром
- не от мира сего
- сильные мира сего
- великие мира сего
- уйти в лучший мир
- уйти в иной мир
- уйти в другой мир
- переселиться в лучший мир
- переселиться в иной мир
- переселиться в другой мир
- ходить по миру

••

на миру и смерть красна — посл. ил белән үлем дә куркыныч түгел

с миру по нитке - голому рубашка — посл. ≈≈ ил төкерсә, күл булыр

II м

1) дуслык, татулык

жить в мире — дус яшәү

2) тынычлык

борьба за мир — тынычлык өчен көрәш

3) солых, тынычлык договоры; килешү, килешү договоры

заключить мир — солых договоры төзү

•

- мир дому сему

- мир праху твоему
- мир тебе
- с миром отпустить